Hazine ve Maliye Bakanlığı, kayıt dışı ekonomiyle gayret kapsamında perakende satış fişi ve fatura üzere mali evrakların gerçek ve vaktinde düzenlenmesi ile kartla ödeme imkanlarının genişletilmesi üzere birçok önlemi uygulamaya başladı.
Bakanlığın 2013 yılında devreye aldığı uygulamayla perakende işletmelerde banka kartlarıyla ödeme yapılmasına imkan sağlayan seyyar EFT-POS aygıtları ile fiş düzenleyen ödeme kaydedici aygıtlar birleştirilerek yeni kuşak ödeme kaydedici aygıtların kullanılması öngörüldü.
Böylece, yeni kuşak ödeme kaydedici aygıtlar üzerinden banka kartları ile yapılan tahsilatlarda slip ve ödeme kaydedici aygıt fişi bütünleşik olarak tek bir evrak biçiminde düzenlenmeye başladı.
SUİSTİMALLER ENGELLENİYOR
Bu durum, seyyar EFT-POS’lar üzerinden yapılan tahsilatların kayıt dışında kalması, bu aygıtlar üzerinden mevzuata karşıt borç para verilmesi ya da fiş yahut faturaların satış yapılan bireylerden farklı şahıslar ismine düzenlenmesi üzere suiistimallerin engellenmesini sağladı.
Uygulamayla bu POS’ların ve eski kuşak ödeme kaydedici aygıtların bir takvim dahilinde kullanımına son verilmesi ve EFT-POS özellikli yeni kuşak ödeme kaydedici aygıtların kullanılmaya başlanması planlandı.
Bu dönüşümün tam olarak sağlanamaması üzerine 30 Aralık 2023’te yayımlanan bildirimle, dönüşümün en geç 1 Temmuz 2024’e kadar yapılması kararlaştırıldı. Bildiriyle yeni kuşak ödeme kaydedici aygıtlar üzerinden banka kartlarıyla ödeme kabul edilmesi mecburiliği da getirildi.
Öte yandan, kanun değişikliğiyle tahsilatların oburlarının ismi yahut hesabı kullanılarak yapılması, diğerlerine ilişkin ödeme sistemleri ve aygıtların kullanılması ile mükelleflere durumlarına uygun aygıt ve sistem verilmemesi üzere konulara yönelik özel ceza düzenlemeleri de yapıldı.
BANKALARA YAZI YAZILDI
Bakanlık, seyyar EFT-POS aygıtlarının mükellefler tarafından kullanılmaya devam edildiğinin tespiti üzerine harekete geçerek, tüm banka ve ödeme kuruluşlarına yazı yazdı. Yazıda, perakende mal ve hizmet sunan işletmelere geçmişte yanılgılı olarak verilen seyyar EFT-POS aygıtlarının kullanımına son verilmesi, mükelleflerden bu aygıtların alınması ve bunlar yerine yeni jenerasyon ödeme kaydedici aygıtların ya da inançlı mali uygulama sistemi bulunan aygıtların verilmesi talep edildi.
Yapılan denetimlerde perakende mal satan yahut hizmet sunan mükelleflerden kullanması yasak olmasına karşın seyyar EFT-POS aygıtı kullandığı tespit edilenlere SMS ve mektup da gönderildi. Bakanlık, bu aygıtların kullanımına son verilmesini, banka ya da ödeme kuruluşlarına iade edilmelerini, bu aygıtlar yerine yeni jenerasyon ödeme kaydedici ya da inançlı mali uygulama sistemi bulunan aygıt temin edilmesini ve bunlar üzerinden banka kartlarıyla ödeme kabul edilmesini istedi.
Bu süreçler sonucunda, her tespit için başka farklı olmak üzere, yasak seyyar EFT-POS aygıtlarını kullanmaya devam eden mükelleflerden bilanço aslına nazaran defter tutanlara 20 bin lira, işletme hesabı temeline nazaran defter tutanlara 10 bin lira ve bu aygıtları mükelleflerden geri almayan banka ve ödeme kuruluşlarına ise 200 bin lira ceza kesilecek.
Ayrıca, yeni jenerasyon ödeme kaydedici aygıtlar üzerinden banka kartlarıyla ödeme yapılmasına imkan sağlamayan mükelleflere de tekrar her bir tespit için farklı başka olacak biçimde 20 bin lira ya da 10 bin lira ceza verilecek.
“MÜKELLEF VE BANKALARA CEZA KESİLECEK”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, vergide adaletin sağlanması, kayıt dışında kalan alanların kavranması ve vergiye ahenk seviyesinin yükseltilmesi gayesi doğrultusundaki çalışmalara kararlılıkla devam ettiklerini belirtti.
Şimşek, şunları kaydetti:
“Hatalı POS aygıtlarının kullanımına son verilmesi, mükelleflerden bu aygıtların alınması ve bunlar yerine yeni jenerasyon ödeme kaydedici aygıtların verilmesi kayıt dışıyla gayret açısından değer taşıyor. Bu değişimi yapmayan mükellefler ile banka ve ödeme kuruluşlarına ceza kesilecek. Bakanlığımız, perakende ticaretteki kayıt dışılıkla gayret konusundaki çalışmalarına kararlıkla ve orta vermeden devam ediyor.”