Tahran 55’inci Milletlerarası Hukuk Mahkemesi’nde görülen davanın birinci duruşmasına davaya müdahil olan çok sayıda vatandaş ve gazetecilerin yanı sıra Musaddık’ın torunu Mahmud Musaddık da katıldı.
Duruşmanın başında konuşan mahkeme hakimi Mecid Hüseyinzade, ülke genelinde 20’den fazla eyaletten yaklaşık 402 bin İran vatandaşının ABD hükümeti ve 6 Amerikalı yetkiliye karşı açılan davaya müdahil olduğunu söyledi.
Daha sonra davacıların avukatlarından Şami Akdem kürsüye çıkarak, “İstihbarat dokümanları ve mevcut dokümanlar, CIA’nın, İngiliz istihbarat servisleriyle işbirliği içinde, 19 Ağustos 1953’te İran’ın yasal hükümetine karşı iç ve dış casusları kullanarak kapsamlı bir darbe planladığını gösteriyor. ABD’nin bu darbedeki temel emeli İngiltere’nin İran’daki nüfuzunu kendi lehine çevirmekti” dedi.
İranlı avukat, darbe sonucunda İran vatandaşlarının uğradığı zararın tazmin edilmesi için mahkemeden ABD’ye karşı maddi, manevi ve cezai tazminata hükmetmesini talep ettiklerini belirtti.
Daha sonra duruşmada hazır bulunan Mahmud Musaddık, yaşlılığını münasebet göstererek kelamlarını tabir edemeyeceği hazırladığı yazılı metni kendisi ismine oğlu Gulamali Musaddık tarafından okunmasını istedi.
Oğlu tarafından okunan metinde Musaddık, dedesinin petrolü ulusallaştırma çabasına yakından şahit olduğunu lisana getirdi.
Musaddık, mahkemeden yasal İran hükümetini ortadan kaldırma ve ülkenin kaynaklarının yağmalanmasının yol açtığı büyük kayıplar nedeniyle ABD aleyhinde maddi, manevi ve cezai tazminata hükmetmesini istedi.
Duruşmaya ilerleyen günlerde devam edileceği belirtildi.
İran petrolünün ulusallaştırılması hareketine önderlik eden Başbakan Muhammed Musaddık, 19 Ağustos 1953’te ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) tarafından düzenlenen ve “Ajax operasyonu” olarak tarihe geçen darbeyle devrilmişti.
Daha sonra CIA’nın 2013’te kapalılığını kaldırdığı devlet arşivlerinde, bu darbede ABD ve İngiltere’nin rolüne dair deliller birinci kere kamuoyuna açıklandı. Evrakların birinde “Askeri darbe, ABD dış siyasetinin bir modülü olarak CIA’nın idaresinde gerçekleştirildi.” sözleri yer almıştı.